Wednesday, January 1, 2014

ដើមទាល់​

http://www.panoramio.com/photo/94353278



រដូវ​វស្សា​​ឈាន​​ចូល​​មក​​ដល់ ​ប្រ​ជា​ជន​​បាន​​រៀប​​ចំ​​​ប្រដាប់​​ប្រដា​​សំរាប់​​ប្រកប​​របរ​​កសិកម្ម​​នៅ​​រដូវ​​នេះ​​ប្រ​​ជា​ជន​​គ្មាន​​ពេល​​ទំ​នេរ​​សំរាប់​​រក​​ម្ហូប​​មក​​បរិភោគ​​នោះ​​ទេ​ ពួក​​គាត់​​ត្រៀម​​អាហារ​មួយ​​ចំនួន​​ដូច​ជា​ ប្រហុក​​ស្រស់ ​ប្រហុក​​គ្រឿង​ ត្រី​​ងៀត​ និង​​សាច់​​មាន់​​ដែល​​គាត់​​បាន​​ចិញ្ចឹម​​ទុក​សំរាប់​​ប្រើ​​នៅ​​រដូវ​​ដ៏​លំ​បាក​​របស់​គាត់​ នៅ​​ពេល​​មាន​​ភ្លៀង​ធ្លាក់​ធ្វើអោយ​មាន​រុក្ខជាតិ​ជា​ច្រើន​ ដុះ​ចេញ​មក​ព្រោង​ព្រាត​​ច្រើន​អនែក​ ដែល​ផ្ដល់​ភាព​ងាយ​ស្រួល​ដល់​កសិករ​ក្នុង​ការ​បេះ​យក​មក​បរិភោគ។​ ដោយ​ខ្ញុំ​ជា​កូន​កសិករ​ម្នាក់​ដែល​រស់​នៅទី​ជនបទ​បាន​នាំ​អោយ​ខ្ញុំ​ស្គាល់​រុក្ខ​ជាតិ​ជា​ច្រើន​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ខ្មែរ​ តាម​ការ​អង្កេត​នៅ​ប្រភេទ​រុក្ខ​ជាតិ​ជា​ច្រើន​ខ្ញុំ​បាន​លើក​យក​ដើម​ម៉្យាង​មក​រៀប​រាប់​ដែល​វា​ពិ​បាក​រក​ជាង​គេ ​ហើយ​វា​ដុះ​នៅ​តាម​រដូវ​កាល​និង​នៅ​តាម​តំបន់​មួយ​ចំនួន​ដូច​នេះ​ដើម្បី​អោយ​កាន់​តែ​ច្បាស់​ពី​ប្រភេទ​ដើម​នេះ​យើង​មើល​ដូច​ត​ទៅ​:
               ដើមទាល់​គឺជា​ប្រភេទ​ដើម​ម៉្យាង​ដែល​ប្រជា​ជន​តែង​តែ​យក​វា ​ម​ក​ស្លរ​ជា​មួយ​សាច់​ផ្សេង​​ៗ​ហើយ​ធ្វើ​អោយ​មាន​រស់​ជាតិ​ឆ្ញាញ់​ប្លែក​ បើ​និយាយ​ពី​លក្ខណ:​វា ​ដើម​មាន​មាឌ​ធំ​ ពណ៌​ប្រផេះ​លាយ​សរ​ ដើម​ស្រលូន​ត្រង់រលោង​ដូច​ដើម​ក្បុក​ កំពស់​ប្រមាណ​ជា​កន្លះ​ម៉ែត​ ដើម​ខ្លះ​ធំ​ខ្លះ​តូច​ នៅ​ខាង​ចុង​នៃ​ដើម​ យើង​និង​ឃើញ​ជាកន្លែង​សំរាប់​បង្កើត​អោយ​មាន​ស្លឹក​បែក​សាខា​ប្រមាណ​ជា​ ៣-៤​ធាង​មាន​ពណ៌​ប៉ៃ​តង​ ចំនែក​ធាង​មាន​សភាព​ដូច​ធាង​ល្ហុង​ដែល​មាន​ទ្រនុង​ធំ​ៗ​​រុក្ខ​ជាតិ​នេះដុះ​ចេញ​ពី​មើម​​ដែល​កប់​នៅ​ក្នុង​ដី​ជា​ច្រើន​ខែ​ មើម​វា​មាន​រាង​ស៊ី​ឡាំង​សំបក​ពណ៌​ខ្មៅ​នៅ​ខាង​ក្នុង ​មើម​មាន​សាច់​ដូច​មើម​ដំឡុង​រឺក្ដួច​ សូម​ចង់​ចាំថា​ហាម​យក​មើម​វា​មក​ស្លរ​ ឬ លេង​​អោយ​សោះ​ព្រោះវា​បណ្ដាល​អោយ​ពុល​រឺ​រមាស់​ស្បែក​នេះ​ដោយ​សារ​ក្នុង​មើម​វា​មាន​ជាតិ​​ជ័រ​ម៉្យាង​ស្អិត​ៗល្អៀ​ៗដូច​មើម​ក្ដួច​ដែល​នាំអោយ​រមាស់​ ដូច​គ្នា​នេះ​ផង​ដែរដើម​វានៅ​ពេល​យើង​ដក​វាយក​មក​កាន់​សូម​កុំ​អោយ​ជ័រ​វា​ស្រក់​លើ​ខ្លួន​អោយ​សោះ​ រី​ឯ​សាច់​វា​ខាង​ក្នុង​នៃ​ដើម​វា​ ពោពេញ​ទៅ​ដោយ​ទឹក​និង​ជាតិ​សសៃរ​ច្រើន​ដែល​នាំអោយ​វា​រមាស់​ បើ​សិន​ជា​យើង​មិន​ចេះ​ស្លរ​វា​។ វា​និង​បណ្ដាល​អោយ​សម្លរ​ញ៉ាំ​មិន​កើត​ហើយ​បើ​យើង​ញ៉ាំអណ្ដាត​និង​ចាប់​ផ្ដើម​រមាស់​រហូត​ដល់​ចេញ​ឈាម តែ​បើ​យើង​ស្លរ​បាន​ត្រឹម​ត្រូវ​និង​ធ្វើ​អោយ​វា​មាន​រស់​ជាតិ​ឆ្ងាញ់​ជា​ពិ​សេស​ចាស់​ៗ​ទើ​ប​មាន​ថ្វី​ដៃ​ល្អ​! បើ​សិន​យើង​យក​មក​ស្ងោ​សំរាប់​ធ្វើ​អន្លក់​វា​មាន​រស់​ជាតិ​ផ្អែម​ដូច​ស្ករ​ ។      
យ៉ាង​​ណា​មិញ​នៅ​ក្នុង​មួយ​គុម្ភ​វា​អាច​ដុះ​បាន​២​-៣​ដើម​ ។ ដើម​ទី​មួយ​គឺ​ដើម​មេ​គេ ដើម​ទី​២​ គឺ​ដើម​សំរាប់​ផលិត​ផ្កា​និង​គ្រាប់​  ដើម​ទី​៣​គ្រាន់​តែ​ដុះ​លំ​អរ​តែ​ប៉ុ​ណ្ណោះ​ មិន​ថា​ជា​យ៉ាងណា​នោះទេ​​ផ្កា​មាន​រាង​ដូច​ជក់​លាប​ថ្នាំ ​ហើយ​មាន​ស្រទាប់​អប​នៅ​សង់​ខាង​ដូច​ស្រទាប់​ស្រពោ​ដូ​ង ​ហើយ​វា​បង្កជា​ផ្លែ​ ។ ផ្លែ​ខ្ចី​មាន​ពណ៌​ស្វាយ​ ពេល​វា​ទុំ​មាន​ពណ៌ក្រហម​ដូច​ផ្លែ​ដូង​ព្រះ ​រុក្ខ​ជាតិ​នេះ​ដល់​ផុត​រដូវ​វា​និង​បាត់​បង់​ទៅ​វិញ​ បន្សល់​ទុក​នៅ​មើម​ក្រោម​ដី​យ៉ាង​ធំ​ក្នុង​ការ​បង្ក​​កំនើត​នៅរដូវ​ក្រោយ​ទៀត​។
បូ វិណៃ (សេដ្ឋកិច្ច និង​អភិវឌ្ឍន៍ជនបទ)
bovinai.omc@gmail.com