ប្រវត្តិភូមិជើងទៀន
ដោយ យ៉េន សុជាតិ
ភូមិជើងទៀន ស្ថិតនៅក្នុងស្រុកចុងកាល់ ប៉ែកខាងត្បូងជាប់និងផ្លូវលេខ៦៨។ ចម្ងាយរបស់ភូមិពីទីរួមខេត្តឧត្តរមានជ័យទៅទិសខាងត្បូងមានប្រហែល៣០ គ.ម។ ឃុំនេះ មានព្រំប្រទល់ខាងត្បូងជាប់និង ស្រុកស្រីស្នំ ខេត្តសៀមរាបដែលខណ្ឌដោយស្ពានទិព្វ(ស្ពានអូជីក)និងទិសខាងជើងជាប់ឃុំចុងកាល់មួយផ្នែក និងមួយទៀតជាប់និងឃុំពង្រ ចំណែកខាងលិច ជាប់ ឃុំក្រសាំង។ ម្យ៉ាងវិញទៀតប្រជាជនក្នុងឃុំនេះប្រកបរបរកសិកម្មទាំងអស់គ្នានិងចិញ្ចឹមសត្វផ្សេងៗតាមសមាជីវ។
និយាយអំពីប្រវត្តិឃុំនេះ បើតាមដំណាល់របស់ចាស់គាត់បាននិយាយតៗគ្នាថា ជាពិសេសនោះលោក អ៊ំ ធឹង ធុល ជាព្រឹទ្ធាចារ្យមួយរូបក្នុងឃុំនេះមានវ័យចំណាស់ជាងគេ គាត់បានផ្ដល់ព័ត៌មានថា មុនមនុស្សមករស់នៅក្នុងឃុំនេះរហូតមកសព្វថ្ងៃនេះ ពីមុនមានចំនួនមនុស្សរស់នៅក្នុងឃុំនេះតិចតួចណាស់ហើយមានវត្តមួយនៅក្បែរភូមិនេះឈ្មោះថាវត្តប្រាសាទសំរោងពោធិទល់ ហើយវត្តនេះសំបូរទៅដោយព្រៃឈើនៅព័ទ្ធជុំវិញ មិនតែប៉ុណ្ណោះប្រជាជនគឺរស់នៅក្បែរវត្តនេះប្រហែលជាមាន១៥គ្រួសារនិងប្រជាជននៅក្បែរវត្តតែងតែកាប់ឆ្ការព្រៃឈើក្នុងវត្តដើម្បីដាំដំណាំហូប។ម្យ៉ាងវិញទៀតនៅក្នុងវត្តនេះមានដើមសំរោងហើយប្រជាជននាំគ្នាកាប់គាស់ព្រៃក្នុងវត្តដើម្បីដាំដំណាំហូបបណ្ដោះអាសន្ន ហើយក្រោយពីបានកាប់ដើមសំរោងក្នុងវត្តហើយនោះក៏ប្រជាជនកើតមានជំងឺចុះក្អួតពេកពួកគាត់ក៏នាំគ្នារត់ភៀសខ្លួនចេញពីភូមិទៅរស់នៅភូមិក្បែរនេះមានឈ្មោះថាគោកជើងទៀនបណ្ដោះអាសន្ន ប៉ុន្តែលុះដល់សាបរលាបជំងឺនេះហើយ ក៏ ប្រជាជននាំគ្នាត្រឡប់មករស់នៅវិញរហូតដល់យូរៗទៅប្រជាជនក៏កើតមានជំងឺនេះម្ដងទៀត ពួកគាត់ចាប់ផ្ដើមរត់ភៀសខ្លួនទៅរស់នៅភូមិដដែលទៀតហើយដល់ស្រាកនូវជំងឺនេះកើតទៀតក៏ត្រឡប់មកវិញ។ មូលហេតុដែលកើតជំងឺនេះ ដោយសារតែវត្តប្រាសាទសំរោងពោធិទល់ ជា វត្តមួយដ៏ស័ក្ដិសិទ្ធិបំផុត សូម្បីតែសត្វហើរកាត់ក៏មិនបាន តែបើតាមលោកអ៊ំ ធឹង ធុល គាត់មានប្រសាសន៍ថា វត្តប្រាសាទសំរោងពោធិទល់នេះ កើតនូវពាក់កណ្ដាលសាសនា។ តែបើតាមចាស់ភូមិនេះគាត់ថាវត្តប្រាសាទសំរោងពោធិទល់ដែលជាឈ្មោះភូមិផងដែរ នោះវាមាន
ដើមកំណើតមកពីក្នុងវត្តមានដើមសំរោងច្រើនហើយនិងមានដើមពោធិមួយនៅក្បែរនោះ ពីព្រោះបើតាមការនិយាយរបស់លោកអ៊ំនោះផងដែរដើមសំរោងវាទាបជាងដើមពោធិ ក៏ប៉ុន្តែដើមទាំងពីរនេះវាស្ថិតនៅចម្ងាយពីគ្នានោះមានប្រមាណ៣០០ម៉ែត្រ បានជាពួកអ្នកស្រុកក៏ដាក់ឈ្មោះភូមិនេះថា សំរោងពោធិទល់ទៅ។ នៅពេលភូមិនេះកើតវាចំពេលដែលពួកអាណានិគមបារាំងមកកាន់កាប់ត្រួតត្រាលើទឹកដីកម្ពុជា ហើយពួកបារាំងបានចាប់
ប្រជាជនមកធ្វើទាហានមិនតែប៉ុណ្ណោះនោះកងទាហានមានហ្វឹកហាត់ជារៀងរាល់ថ្ងៃហើយអាវុធរបស់ពួកគាត់ហាត់គឺដើមឫស្សីនិងមានការៀនអក្សរបារាំងផងដែរ។
បើតាម អ្នកភូមិថាប្រជាជនដែលរស់នៅក្នុងភូមិនេះពីមុនមកជាជនជាតិឡាវមករស់នៅជាអ្នកចំណូលទើបមានភាសានៃការនិយាយមានលក្ខណៈខុសពីអ្នកភូមិនៅជិតនោះបន្តិចបន្តួចផងដែរ។
តាមប្រសាសន៍របស់លោកអ៊ំ ធឹង ធុល បានបន្តទៀតថានាសម័យនោះវត្ត
ប្រាសាទសំរោងពោធិទល់នេះគឺមានប្រាសាទមួយផងក្នុងវត្តមានទំហំធំ ប៉ុន្តែពុំមានលោកគង់នៅទេមានតែវត្ត លុះក្រោយមកក៏មានព្រះសង្ឃមានវ័យចំណាស់មួយអង្គមកគង់នៅក្នុងវត្តតែមួយអង្គឯង ហើយមិនតែប៉ុណ្ណោះប្រជាជននៅក្បែរនោះតែងតែពឹងផ្អែកលើដីវត្ត ដើម្បីដាំដំណាំហូប ដល់ក្រោយមកទៀតនោះ ប្រជាជនគាត់ចេះតែកាប់ឆ្ការព្រៃដាំដំណាំក៏ពួកគាត់ក៏ប្រទះឃើញនៅទៀនមួយគូរនិងប្រាសាទនៅក្នុងវត្តដោយបា្រសាទ
មួយមានភាពចំណាស់ហើយមានការបាក់បែក បើតាមរយះពាក្យសំដីរបស់ចាស់ៗផងដែរនោះគាត់បាននិយាយថាប្រាសាទនេះមានការបាក់បែកដោយសារតែមានមនុស្សវាយយករូបចម្លាក់បុរាណទៅលក់អស់រហូតធ្វើអោយមានការបាក់បែកអស់មកដល់សព្វថ្ងៃនេះសល់តែគ្រឹះបាតទេ។ បើតាមការនិយាយទៅលើទៀនមួយគូរដែលប្រជាជនបានឃើញនៅក្នុងវត្តនោះក៏យកមកទុកក្នុងវត្ត ដោយប្រជាជនមើលឃើញទៅវាមានភាពចម្លែកពេកក៏នាំគ្នាគិតថាប្ដូរឈ្មោះភូមិនេះទៅជាភូមិជើងទៀនវិញដោយសារតែឈ្មោះភូមិដែលមិនសមក៏មានការប្ដូរទៅរហូតមកសព្វថ្ងៃនេះ។
ប៉ុន្តែភាពដ៏អស្ចារ្យនៃភូមិជើងទៀនគឺមានប្រាសាទចំនួន៦នៅជុំវិញភូមិនោះមានប្រាសាទដូចជា ប្រាសាទតាចយ នៅភាគពាយ័ព្យនៃភូមិ ប្រាសាទត្រពាំងសំរោងស្ថិតនៅទិសឦសានដែលប្រាសាទនេះមានដើមពោធិមួយនិងមានប្រាសាទមួយចំនួនទៀតមានដូចជា ប្រសាទអាស្រម តាកិល ប្រាសាទជើងទៀននិងប្រាសាទត្រពាំងវែង មាននៅរហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ៕