យើងដឹងហើយថា
កន្លែងដើរកំសាន្តគឺមានច្រើនណាស់នៅក្នុងពិភពលោក
ក៏ដូចជា នៅក្នុងប្រទេសយើងទាំងមូលផងដែរ
។ កន្លែងកំសាន្តគឺមាន
ទាំងកើតឡើងដោយធម្មជាតិ
និងមានទាំងកើតឡើងដោយមនុស្សជាអ្នកបង្កើត
ជាពិសេសទេសភាពនៅជនបទគឺធម្មជាតិជាអ្នកបង្កើតសុទ្ធសាធ
ចំនែកនៅទីក្រុងវិញគឺកន្លែងកំសាន្តសំបូរជាងនៅជនបទ
ប៉ុន្តែកន្លែងកំសាន្តទាំងអស់នោះច្រើនតែបង្កើតដោយមនុស្សទាំងអស់
។ ជាការពិតណាស់
ទេសភាពនៅតាមស្រុកស្រែ
ចំការគឺមានភាពបរិសុទ្ធល្អណាស់
ជាពិសេសនៅរដូវស្សា
នៅពេលដែលយើងធ្វើដំណើរ
តាមដងផ្លូវយើងមើលឃើញគ្រប់ទាំងអស់នូវអ្វីៗ
ដែលមាននៅទីនោះ
ពីព្រោះថានៅពេលយើងក្រឡេកភ្នែកមើលទៅលើមេឃយើងអាចឃើញសត្វបក្សីហោះហើរពាស់ពេញមេឃ
ដែលសត្វទាំងនោះមាន
កុក ក្រសា ក្អែក មាន់ទឹក
ទាទឹក មាន់ព្រៃ ប្រវឹកប្រវេក
...
ជាដើម។
បើយើងមើលទៅទឹកដីព្រៃភ្នំវិញនោះឃើញថា
វាលស្រែចំការ
ពោរពេញទៅដោយដំនាំពណ៌ខៀវស្រងាត់
ជាពិសេសនៅពេលដែលមានខ្យល់បកផាត់មកលើដើមស្រូវ
ដែលដុះពេញផ្ទៃវាលស្រែម្ដងៗធ្វើឲ្យយើងមានអារម្មណ៍
ស្រស់ស្រាយ អន្លង់អន្លួច
ទៅតាមចង្វាក់រ៉េរាំរបស់វា
ខ្យល់ត្រជាក់ស្រួល
ក្លិនស្រូវក៏ដូចជាក្លិនធម្មជាតិ
ក្រអូបពាស់ពេញទីវាលដ៏សែនមនោរម្យ
គួបផ្សំនិងសំលែងបក្សីដែលបន្លឺឡើងធ្វើជាដន្រ្តីផងនោះ។
គោក្របីចងឲ្យស៊ីស្មៅ
មានដេញប្រជល់ប្រលែងគ្នា
មានក្របីខ្លះដេកត្រាំក្នុងទឹក
ចំនែកគោដើរស៊ីស្មៅនៅលើទីវាល
មានខ្លះទៀតរត់ដេញពោពាក់ពោពួនគ្នា
គួជាទីមានសេចក្ដីសុខ
...។
នៅតាមព្រៃភ្នំសំបូរទៅដោយដើមឈើធំៗពណ៍ខៀវស្រងាត់
មានម្លប់ធំៗត្រជុំត្រឆៃ
គួរជាទីគចគន់ពេកក្រៃ
ចំនែកនៅតាមវាលស្រែ
មានទឹកហូរមិនដាច់
ដែលទឹកកខ្វក់ហូរចេញ
ទឹកស្អាតហូរចូលផ្លាស់វេនគ្នាដូចជាទម្លាប់មួយអញ្ជឹង។
ចំនែកនៅតាមភូមិគ្រិះវិញមានមនុស្សអូអរតាមរបៀបនៅទីនោះ
គឺមិនច្រើន ហើយក៏មិនតិចដែរ
នៅតាមផ្ទះមានផ្សែងភ្លើង
ដោយសារនៅតាមទីជនបទគេយក
ឈើ អុសធ្យូង សម្រាប់ចំអិនអាហារ។
ប្រជាជនក្មេងចាស់ប្រុសស្រី
ស្រឡាញ់រាប់អានគ្នាដូចជាបងប្អូនអញ្ជឹង
ដោយពួកគាត់រស់នៅ
ជាមួយគ្នាដឹងសុខដឹងទុក្ខគ្នា
ជួយគ្នាទៅវិញទៅមក
បីដូចនៅក្នុងគ្រួសារមួយ
មិត្តភាពរបស់ពួកគាត់
គឺមានភាពស្អិតរមួតល្អណាស់
មិនថាតែនៅស្រុកភូមិជាមួយគ្នានោះទេ
សូម្បីតែអ្នកស្រុកភូមិក្រៅ
មកក៏មានភាពរាក់ទាក់ដែរ
។ ទាំងអស់នេះយើងសបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា
អ្នករស់នៅជនបទ
គឺមានភាពខុសគ្នា
ដាច់ស្រលះពីអ្នក
រស់នៅក្នុងទីក្រុង ។
ការរស់ក្នុងទីក្រុង
ប្រជាជនមិនស្គាល់មុខគ្នាអស់
មិនដឹងថាអ្នកណាល្អ
អ្នកណាអាក្រក់
ចំនែកនៅជនបទវិញពួកគាត់ស្គាល់មុខគ្នាច្បាស់
ដឹងពីទុក្ខធុរៈគ្នា
ទៅវិញទៅមក ។
ចំនែកទេសភាពនៅទីក្រុងវិញ
គឺមានភាពអាបអួរ
សំបូរទៅដោយផ្សែងម៉ូតូឡាន
កក់ស្ទះពេញផ្លួវ
ពិបាកក្នុងការធ្វើដំណើរ
ម្នាក់ៗដកដង្ហើមសឹងមិនរួច
ដោយផលទាំងអស់នោះ
ចំនែកនៅជនបទវិញ
តាមដងផ្លូវគ្មានការកក់ស្ទះដូចទីក្រុងទេ
ហើយដកដង្ហើមបានស្រួល
ខ្យល់បរិសុទ្ធល្អណាស់
មិនមានផលប៉ះពាល់នោះទេ
៕ ៚
ស្ងាម ក្រឹម