Thursday, May 24, 2012

ខ្លឹម​សារ​ជីវិត​នឹង​ការ​សិក្សា​

ខ្ញុំ​ថ្លែង​ពី​ដំនើរ​ជីវិត​នឹង​ការ​សិក្សា​ដែល​មាន​ខ្លឹម​សារ​ល្វីង​ជូរ​ចត់​ដែល​បាន​កើត​ឡើង​ចំពោះ​រូប​ខ្ញុំ​ផ្ទាល់​។
កាល​ពី​ខ្ញុំ​នៅ​ក្មេងគឺ​ជា​អ្នក​​គង្វាល​សត្វ​គោ​ ដែល​រស់​នៅ​ភូមិ​ស្រែប្រាំង​ ឃុំ​ជើង​ទៀន​ ស្រុក​ចុងកាល់​ ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ​។ នៅពេល​ខ្ញុំ​ដឹង​ក្ដី ​ស្គាល់​អ្វីៗ​មក ​មិន​មាន​​ពេល​សប្បាយ​ចិត្ត​​ម្ដង​ណា​ទេ​ ព្រោះ​រូប​ខ្ញុំ​មិន​បាន​រស់នៅ​ជា​មួយ​ឪពុក​ម្ដាយ​បង្កើត​ខ្លួន​ឡើយ​គឺ​រស់នៅ​ជា​មួយ​មីង​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ សភាព​រស់នៅ​ជា​មួយ​អ្នក​ដ៏ទៃ​ធ្វើ​រូប​ខ្ញុំ​រងកម្ម​។ ចំណែក​កូន​គេ​សប្បាយ​ហ៊ឺហា!​ទឹក​ភ្នែក​ខ្ញុំ​ធ្លាក់​ចុះ​មក ​​កាល​ណា​គេ​ប្រើ​ពាក្យ​សំដី​ដៀល​ដល់​​ខ្លួន​ អាហារ​បរិភោគ​មិន​គ្រប់​គ្រាន់​ កំលាំង​ក៏​ខ្សោយ​ពេល​ព្រឹកព្រហាម​ពន្លឺ​ព្រះ​សុរិយា​មិន​ទាន់​បញ្ចេញ​រស្មី​ផង​ ក៏​សំលេង​បន្លឺ​ឡើង​មក​ពី​លើ​គេហដ្ឋាន​អោយ​រូប​ខ្ញុំ​ចាប់​ផ្ដើម​ធ្វើ​ការ​ផ្សេងៗ​ដូច​ជា ​រែក​ទឹក​ បោក​សំលៀក​បំពាក់​របស់​ម្ចាស់​ផ្ទះ ​បោស​ទីធ្លា​ផ្ទះ​អោយ​បាយ​សត្វ ​កើប​លាមក​សត្វ​ដាក់​ក្នុង​ក្រោល​។ មួយ​ព្រឹកៗ​ខ្ញុំ​ស្ទើរ​តែ​គ្មាន​ពេល​ទំនេរ​តែ​ក៏​ជា​ការ​ល្អ​សម្រាប់​ខ្ញុំ​ផង​ដែរ​ ព្រោះ​វា​អាច​ធ្វើ​អោយ​រូប​ខ្ញុំ​ចេះ​តស៊ូ​នឹង​ការងារ​។បន្ទាប់​ពី​ការងារ​ផ្ទះ​រួច​រស្មី​ព្រះអាទិត្យ​ក៏​បញ្ចេញ​រស្មី​តាម​បន្លោះ​ស្លឹក​ដូង​នឹង​ស្លឹក​ទឹក​ដោះ​ព្រែកៗ​ សំឡេង​សត្វ​គោ​ចាប់​ផ្ដើម​បន្លឺ​ឡើង​ចេញ​ពី​ក្រោល​របស់​វា​ ខ្ញុំ​ចាប់​ញ៉ាំ​បាយ​រួម​ជា​មួយ​ម្ចាស់​ផ្ទះ​ រួច​ខ្ចប់​បាយ​យក​ទៅ​ខ្វៀល​គោ។ ​ការ​រស់នៅ​កណ្ដាល​ថ្ងៃ​ពេញ​មួយ​ថ្ងៃ​ធ្វើឲ្យ​ខ្លួន​ខ្ញុំ​សាំ​នឹង​ភាព​លំបាក។ ​រដូវ​វស្សា​ឈាន​ចូល​មក​ដល់​អ្នក​ភូមិ​ក៏​ចាប់​ផ្ដើម​រៀប​ចំ​នង្គ័ល​រនាស់​ដើម្បី​ត្រៀម​ភ្ជួរ​ដី​ប្រាស់ ​តែ​រូប​ខ្ញុំ​ភារកិច្ច​ក៏​កាន់​តែ​ច្រើន​ឡើង​ក្នុង​ឆាក​ជីវិត​​នៅ​តាម​ស្រុក​ស្រែ​ គឺ​គ្មាន​អ្វី​​សម្រាប់​ញ៉ាំ​ឆ្ងាញ់​នោះ​ទេ ​មាន​តែ​ក្ដាម​នឹង​ខ្យង​ដើរ​រើស​ពី​ក្រោយ​រនាស់​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ ដើម្បី​ធ្វើ​ម្ហូប​​​ចិញ្ចឹម​ជីវិត​។ នៅ​ពេល​ល្ងាច​ទំនេរ​ខ្ញុំ​ដើរ​ទៅ​លេង​ផ្ទះ​ខ្ទម​ចាស់​ ដែល​ម្ដាយ​ធ្លាប់​តែ​បំពេ​លឺ​សំឡេង​យ៉ាង​គ្រលួច​ៗ ​នៅ​ពេល​នោះ​ទឹក​ភ្នែក​​ក៏​ហូរ​ដោយ​មិន​ដឹង​ខ្លួន​ ដែលបាន​នឹក​ឃើញ​រឿង​ពី​អតីតកាល​ រស់​យ៉ាង​​មាន​សុភមង្គល​​ នៅ​ខណៈពេល​ខ្ញុំ​អាយុ​តែ​៤ឆ្នាំ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ពេល​ត្រូវ​ព្រាត់​ប្រាស់​​ពី​គ្រួសារ​។រដូវ​ចម្រូត​​ក៏​ខិត​ចូល​មក​ដល់​ ណា​មួយ​គោ​ផង ​ច្រូត​ផង​ តែ​មីង​បាន​ឲ្យ​សម្រាក​មួយ​រដូវ ​ចម្រូត​​ដើម្បី​ច្រូត​ស្រូវ​នៅ​ពេល​ព្រឹក​ ចេញ​ទៅ​ដឹក​កណ្ដាប់​យក​ទុក​បញ្ជាន់​​​នៅ​ម៉ោង​៣​ព្រឹក ​ខ្ញុំ​ក្រោក​បញ្ជាន់​ស្រូវ​រហូត​ដល់​ម៉ោង​៦​ព្រឹក​ទើប​រួច​រាល់​។ រដូវ​នេះ​បាន​រំកិល​ចាក​ចេញ​ទៅ​មុខ​ម្តង​បន្តិច​ពី​រូប​ខ្ញុំ​។ ខ្ញុំ​ក៏​ក្លាយ​ជា​ក្មេង​គង្វាល​ម្ដង​ទៀត​អារម្មណ៍​សោក​សៅ​ធ្វើឲ្យ​ចង​ចាំ​ជាប់​ក្នុង​វិញ្ញាណ​របស់​ខ្ញុំ​។ ប៉ុន្តែ​ជា​អកុសល​នៅ​ពេល​រដូវ​ចូល​ឆ្នាំ​ដោយ​សារ​តែ​ក្តី​វិនាស​​មិន​ទៅ​ខ្វៀល​គោ​ក៏​សម្រេច​ចិត្ត​ទុក​គោ​ចោល ​តែ​ជា​សំណាង​អាក្រក់​គោ​ត្រូវ​ចោរ​លួច​អស់​​ចំនួន​ពីរ​ក្បាល​ ដែល​ធ្វើ​អោយ​ខ្ញុំ​ត្រូវ​ឈាន​ជើង​ចេញ​ពី​ផ្ទះ​ដោយ​បណ្ដេញ​ចេញ​ពី​ផ្ទះនៅ​ពេល​នោះ​ខ្ញុំ​ទើប​​តែ​អាយុ​៩​ឆ្នាំ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។ ពាក្យ​សំដី​ទាំង​ប៉ុន្មាន​ដែល​គេ​ស្តី​បន្ទោស​ធ្វើ​អោយ​ខ្ញុំ​ចាំ​មិន​ភ្លេច​ ខោ​អាវ​មួយ​បំឡាស់​ចេញ​ពី​ភូមិ​កណ្ដាល​ទឹក​ភ្លៀង​ហើយ​យំ​ស្រែក​ហៅ​ម្ដាយ​ឪពុក​តើ​នៅ​ទីណា!​ ការ​បែរបន់​អស់​ទេវតា​ អារក្ស​ អ្នកតា​ អោយ​ជួយ​​ដល់​ខ្លួន​ផង​។
នៅ​ពេល​នោះ​ខ្ញុំ​មិន​ដឹង​ទៅ​ណា​ក៏​​ត្រលប់​ចូល​ភូមិ​វិញ​ ហើយ​ក៏​ទៅ​រស់​នៅ​និង​ផ្ទះ​ខ្ទម​ដែល​ម្ដាយ​បន្សល់​ទុក​អោយ​ ដោយ​គ្មាន​ទី​ពឹង​ ណា​មួយ​អង្ករ​ក៏​គ្មាន ​ខ្ញុំ​សម្រេច​ចិត្ត​ខ្ចី​អង្ករ​អ្នក​ជិត​ខាង​សភាព​រស់នៅ​ម្នាក់ឯង​ ​គឺ​លំបាក​ទាំង​ផ្លូវ​​ចិត្ត​នឹង​ផ្លូវ​កាយ​ ព្រោះ​ថា​គ្មាន​ពេល​សម្រាក​គឺ​ត្រូវ​ទៅ​ស៊ី​ឈ្នួល​ យក​ស្រូវ​ អង្ករ ​ប្រាក់​ដើម្បី​ចិញ្ចឹម​ជីវិត​ខ្ញុំ​ធ្វើ​របៀប​នេះ​អស់​រយ: ​ពីរ​ឆ្នាំ​រហូត​ដល់ អាយុ​១១​ឆ្នាំ។ថ្ងៃ​មួយ​ពេល​ខ្ញុំ​មកពី​ស៊ីឈ្នួល​វិញ​មាន​មនុស្ស​មួយ​ក្រុម​មក​ដល់​ផ្ទះ​របស់​ខ្ញុំ​ ដោយ​ពួក​គេ​សម្ភាស​​អំពី​ការ​រស់នៅ​របស់​ខ្ញុំ​អស់​រយ:ពេល​២ទៅ៣ ​ម៉ោង​ ទើប​ពួក​គេ​សម្រេច​ឲ្យ​បាន​ចូល​រៀន​នឹង​គេ​ ខ្ញុំ​សប្បាយ​ចិត្ត​ណាស់ ​ព្រោះ​ឱកាស​ចូល​រៀន​មក​ដល់​ ការ​រៀន​រស់​ រៀន​ដើរ​ដោយ​ខ្លួន​ផ្ទាល់​ធ្វើឲ្យ​ជីវិត​ស្គាល់​ខ្លឹម​សារ​ចេះ​សាង​ខ្លួន ​ចេះ​តស៊ូ​គ្រប់​ឧបសគ្គ​តូច​ធំ​។ ជា​ការ​ពិត​ណាស់​នៅ​ពេល​ខ្ញុំ​ចេញ​ពី​សាលារៀន​ ខ្ញុំ​ទៅ​ចេញ​ស៊ី​ឈ្នួល​ជា​ធម្មតា​។ នៅ​ពេល​ល្ងាច​ខ្ញុំ​ត្រលប់​មក​ផ្ទះ​ដើរ​រើស​ខ្យង​ក្ដាម​យក​មក​ធ្វើម្ហូប​។​​ នៅ​ពេល​រដូវ​ប្រាំង​ខ្ញុំ​ដើរ​ឃ្វាល ​គោ​ប្រវាស់​ជា​មួយ​អ្នក​ជិត​ខាង ​៤​ឆ្នាំ​គេ​អោយ​គោ​មួយ​ ចុះ​ពីរៀន​ទៅ​តាម​គោ​ជា​រៀង​រាល់​ថ្ងៃ​ ប៉ុន្តែ​សៀវភៅ​មិន​ដែល​ភ្លេច​ឡើយ​ សៀវភៅ​ប្រៀប​បាន​ដូច​ជា​មិត្ត​​នៅ​ពេល​អផ្សុក ​វា​តែងតែ​ជជែក​លេង​ នឹង​ផ្ដល់​នៅ​ចំនេះ​ដឹង​យ៉ាង​ខ្ពង់​ខ្ពស់​។ ចំនែក​ការ​សិក្សា​នៅ​បឋម​សិក្សា​ខ្ញុំ​គឺ​ជា​សិស្ស​ពូកែ​ប្រចាំ​​ថ្នាក់ នៅ​ពេល​បញ្ចប់​ការ​រៀន​នៅ​បឋម​សិក្សា ​ខ្ញុំ​រក​បាន​គោ​មួយ​ក្បាល​នឹង​សន្សំ​លុយ​បាន​ទិញ​ជ្រូក​មួយ​ក្បាល​នេះ​ក៏​ដោយ​សារ​តែ​ការ​ខំ​ប្រឹង​ប្រែង​នឹង​សេចក្ដី​តស៊ូ​គ្រប់​បែប​យ៉ាង​របស់​ខ្ញុំ។​
ខ្ញុំ​ក៏​សម្រេច​ចិត្ត​ទៅ​រៀន​បន្ត​នៅ​អនុវិទ្យាល័យ​នៅ​ស្រុក​ចុង​កាល់ ប៉ុន្តែ​ខ្ញុំ​គ្មាន​មធ្យោបាយ​ធ្វើ​ដំនើ​រទៅ​រៀន​សោះ​ ក៏​សម្រេច​ចិត្ត​លក់​ជ្រូក​ដើម្បី​ទិញ​កង់​ធ្វើ​ដំនើរ។
ពេល​ព្រឹក​ឡើង​ខ្ញុំ​យក​គោ​ទៅ​​ចង​ចោល​ រួច​ដាំ​បាយ​ទុក​ញ៉ាំ​ហើយ​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​រៀន​​​ចម្ងាយ​ពី​សាលា​​មក​ផ្ទះ ​ប្រមាណ​ជា​១៥ ​គីឡូម៉ែត្រ ​ការ​ជិះ​កង់​ជា​ទម្លាប់​រហូត​ដល់​ថ្នាក់​ទី៩ ​ចំណែក​ការ​សិក្សា ​នៅ​អនុវិទ្យា​ល័យ​មិន​ដែល​បាន​​ពិន្ទុ​ល្អ​ម្ដង​ណា​ទេ​ ព្រោះ​ថា​មិន​ដែល​បាន​រៀន​គួរ​នឹង​គេ។ កា​ប្រលង​ថ្នាក់ទី៩បាន​មក​ដល់​ខ្ញុំ​គិត​ថា​គ្មាន​សង្ឃឹម​ប្រលង​ជាប់​ឡើយ​ព្រោះ​ជា​សង្គម​ញ៉ាំ​លុយ​(ស៊ីសំណូក)​លទ្ធផល​បាន​ប្រកាស​ ​ក្នុង​ចិត្ត​ក្ដុកក្ដួល​ឥត​ឧបមា ​នៅ​​ពេល​ដឹង​ថា​ការ​ប្រលង​ទទួល​បាន​ជោគ​ជ័យ​ បន្ទាប់​ពី​ការ​ប្រលង​​យក​សញ្ញាប័ត្រ​បឋម​ភូមិ​មក ខ្ញុំ​សម្រេច​ចិត្ត​ដាក់​ពាក្យ​ប្រលង​ធ្វើ​គ្រូ​បឋម​តែ​ដោយ​សម័យ​លុយ ការ​ប្រលង​របស់​ខ្ញុំ​ក៏​បរាជ័យ​ ហើយ​បន្ទាប់​មក​ទៀត​ក៏​មាន​ជម្រើស​ថ្មី​ទៀត​គឺ​បន្ត​ទៅ​រៀន​វិទ្យាល័យ​ទៀត ​ប៉ុន្តែ​ខ្ញុំ​ត្រូវ​ចាក​ចេញ​ពី​ស្រុក​ទៅ​រៀន​នៅ​ខេត្ត​នៅ​ពេល​នោះ​​អ្វីៗ​ក៏​ត្រូវ​បាត់​បង់​ គោ​ត្រូវ​លក់​ព្រោះ​គ្មាន​អ្នក​ចិញ្ចឹម​។ ការ​បន្ត​រៀន​នៅ​ខេត្ត​គឺ​រស់​នៅ​វត្ត​ជា​មួយ​នឹង​ព្រះ​សង្ឃ​។ បើ​និយាយ​ពី​សភាព​នៅ​វត្ត​គឺ​មាន​ភាព​លំបាក​ខ្លាំង​ជា​ពិសេស​នៅ​ពេល​ល្ងាច​ខ្ញុំ​ត្រូវ​រៀន​ធម៌​ លើ​កទឹក​ត្រជាក់​ទឹក​ក្ដៅ​ប្រគេន​លោក​គ្រូ​ដែល​​ជា​ចៅ​អធិកាវត្ត។ ​ពេល​បញ្ចប់​រៀនធម៌​ក៏​ចាប់​ផ្ដើម​រៀន​ធ្វើ​កិច្ច​កា​សាលា​ ​ពេល​ព្រឹក​ខ្ញុំ​ក្រោក​ពី​ម៉ោង៤​រែក​ទឹក​ស្រោច​កូន​ឈើ នឹង​ដំណាំ​ផ្សេង​ បន្ទប់​មក​ទៀត​ត្រូវ​​ធ្វើ​ដំណើរ​ធ្វើ​កូន​សក់​លោក​ពេល​ខ្លះ​ត្រូវ​ យោ ​ពុន ​​ស្ពាយ​ថង់យាម ​ខ្ញុំធ្វើ​បែប​នេះ​រាល់​ថ្ងៃ​ ហើយ​បន្ត​ដំណើរ​ទៅ​រៀន។ទម្លាប់​ដើរ​បិណ្ឌ​បាទ​ធ្វើ​ឲ្យ​ខ្ញុំ​ស្គាល់​ទឹក​ដី​ឧត្ដរមានជ័យ​ច្បាស់​ហើយ​ស្គាល់​ខ្លឹមសារ​នៃ​ជីវិត​កាន់​តែ​ច្បាស់​ ខ្ញុំ​រស់នៅ​វត្ត​អស់​រយៈពេល​​២ឆ្នាំ​កន្លង​ផុត​ទៅ ការ​បែកបាក់​​ម្ដាយ​ឪពុក​អស់​រយៈពេល​២០ឆ្នាំ​តាំង​តែ​​ពី​អាយុ​៤ឆ្នាំ​ ​ខ្ញុំ​គិត​ថា​​ក្នុង​មួយ​ជាតិ​នេះ​គឺ​មិនបាន​ជួប​មុខ​ពួក​គាត់​ទៀត​ទេ​ តែ​ដោយ​កុសល​ផល​បុណ្យ​ធ្វើ​អោយ​ខ្ញុំ​បាន​ជួប​នឹង​ពួក​គាត់​វិញ ​តែ​គ្រួសារ​របស់​ខ្ញុំ​មាន​ជីវភាព​ក្រ​លំបាក​ខ្លាំង ពួក​គាត់​ពួត​ដៃ​គ្នា​រក​ស៊ី​នៅ​កណ្ដាល​ថ្ងៃ​គ្មាន​ពេល​ល្ហែ គឺ​ដើម្បី​រក​ប្រាក់​ផ្ដល់​អោយ​បុត្រ​ធីតា​បាន​បន្ត​ការ​សិក្សា​អោយ​ចប់​ថ្នាក់​នឹង​គេ ​តែ​ជីវិត​អ្នក​ស្រែ​រៀន​គ្មាន​ខ្នង​បង្អែក​ប្រៀប​បាន​ដូច​ធ្វើ​ស្រែ​​ប្រវាស់​នឹង​មេឃ​គឺ​ពឹង​ទៅ​លើ​វាសនា​ទាំង​ស្រុង​។
ការ​បន្ត​សិក្សា​នៅ​ទី​ក្រុង​ភ្នំពេញ នៅ​ពេល​ខ្ញុំ​បាន​ប្រលង​ជាប់​សញ្ញាប័ត្រ​តុទិយភូមិ​នៅ​ឆ្នាំ​សិក្សា ២០១១ ២០១២ មក​ខ្ញុំ​ក៏​ទទួល​បាន​អាហាររូបបត្ថម្ភ​ខាងក្រសួងអប់រំ ទើប​រូប​ខ្ញុំ​មាន​ឱកាស​បាន​បន្ត​ការ​សិក្សា​នៅ​ទី​ក្រុង​ភ្នំពេញ​មុខ​វិជ្ជា (សេដ្ឋកិច្ច​កសិកម្ម និង​អភិវឌ្ឍន៍​ជនបទ) នៅ​សាកល​វិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទ​កសិកម្ម។ សភាព​រៀន​នៅ​ទី​ក្រុង​ភ្នំពេញ​មាន​ការ​លំបាក​ខ្លាំង​ដោយ​សារ​ តែ​ការ​សិក្សា​ខ្សោយ ​រៀន​មិន​ទាន់​អ្នក​ទី​ក្រុង​គេ​ចេះ​ប្រើ​បច្ចេកវិទ្យា​ទាន់​សម័យ​ដូចជា កុំព្យូទ័រ ទូរស័ព្ទដៃ​ ... ហើយ​ពួក​គេ​មា​ន​អាហារូបបត្ថម្ភ​គ្រប់គ្រាន់​ដើម្បី​ជួយ​ជំនួយ​ដល់​ខួរក្បាល​របស់​គេ​ណា​មួយ​ការ​ធ្វើ​ដំណើរ​របស់​គេ​ក៏​ងាយ​ស្រួល តែ​ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ​ខ្ញុំ​នឹង​ខំ​ប្រឹង​ប្រែង​អស់​ពី​កំលាំង​កាយ​កំលាំង​ចិត្ត​ដើម្បី​ភាព​ជោគជ័យ ទី២គឺស្ថានភាពសង្គមនៅទីក្រុងភ្នំពេញ អសន្ថិសុខ​ខ្លាំងណាស់ មាន​ចោរ ក្មេង​ទំនើង​ អ្នក​មិន​គោរព​ច្បាប់​ចរាចរណ៍ អ្នក​មាន​ជិះ​ជាន់​អ្នកក្រ​រឿង​នេះ​កើត​មាន​នៅទី​ក្រុង​ភ្នំពេញ​ជាក់ស្ដែង​ដូចជា​និស្សិត​មក​ពី​តាម​តំបន់​ជនបទ​ដូចជា​រូប​ពួក​ខ្ញុំ។ ជា​ពិសេស​ជាង​នេះ​ទៅទៀត​ខ្ញុំ​សូម​ថ្លែង​អំណរអរគុណ​ដល់​សមាគម​និស្សិត​ឧត្ដរមានជ័យ​ដែល​បាន​ផ្ដល់​កន្លែង​ស្នាក់​ដល់​និស្សិត​ក្រី​ក្រ ​ដូច​ជា​អោយ​និស្សិត​ខ្លី​លុយ​ខ្លះ​ៗ​ដើម្បី​ជីវភាព​ប្រចាំ​ថ្ងៃ។
ថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១២​​​​​​​​​​​​​​​​
បូ វិណៃ